Op deze pagina staat een vrijwel complete afdruk van het artikel over de Boerbooms dat zal verschijnen in het jaarboek 2001 van de Oudheidkundige Vereniging Didam.
De index hieronder kunt u gebruiken om per eeuw door het stuk heen te 'wandelen'.
1500BUERBOOM - BUIRBOEM (1650) – BOURBOOM (1698) – BOERBOOM (HEDEN)
Door: René Boerboom
De werkgroep Genealogie van de Oudheidkundige Vereniging Didam (OVD) streeft er naar om in iedere uitgave van het Jaarboek de historische ontwikkeling van een Didamse familie te beschrijven. Hiertoe beschikt de werkgroep over NH-doopboeken vanaf 1637 en RK doop- en huwelijksboeken vanaf 1703. Verder zijn vrijwilligers actief om in diverse archieven (gemeente Didam, kerken, Oud rechterlijk Archief, etc.) gegevens over Didamse families te verzamelen.
Tijdens de voorbereiding van het 40-jarig huwelijk van Theodorus Johannes BOERBOOM en Theodora Maria AALBERTS in 1998 is een stamboom van de familie Boerboom ‘opgezet’. De naam Boerboom komt al vele eeuwen voor in Didam. Naast de huidige naam Boerboom is er in het verleden gebruik gemaakt van Buerboom, Buirboem en Bourboom. Naar de herkomst van de naam is het slechts gissen. Onderstaand zijn de stamboomgegevens weergegeven (Verklaring van de tekens: * = ‘geboren’; + = ‘overleden’):
De eerste Boerboom die bekend is, is Jan Boerboom. Geboren circa 1500. Met een (ons onbekende) vrouw kreeg hij waarschijnlijk drie kinderen.
Uit dit huwelijk:
II.2 BOERBOOM Jacob, * ca. 1540, getrouwd met NN
Uit dit huwelijk:
III.3 BOERBOOM Herbert, * ca. 1580, getrouwd met NN
Uit dit huwelijk:
In de 17e eeuw trouwde Jacob Boerboom met Heijltje Hackforts. Jacob was ‘deurweert in den Diek’. Vermoedelijk is deurweert een uitdrukking uit de regionale streektaal. Naar alle waarschijnlijkheid is het gelijk aan deurweerd (d en t werden door elkaar geschreven; er waren geen spellingvoorschriften). Volgens het Woordenboek der Nederlandse Taal zou een deurweerd oorspronkelijk een deurwachter bij een stadhuis of gerechtsgebouw zijn, een bezigheid, die zich ontwikkelde tot de deurwaarder van nu. Een andere verklaring is dat ‘weert’ staat voor waard (van een herberg).
IV.1. BOERBOOM Jacob, *1605, + na 6-9-1683 getrouwd met Hilleke HACKFORTS (* ca. 1605, overleden na 10-3-1670) in 1641 (bron trouwdatum: Stichting voor Genealogie en Geschiedenis tussen Rijn en IJssel)
Uit dit huwelijk:
In het Oud Rechterlijk Archief is een document (ORA 291, fol 168 + 167b) opgenomen, waarin d.d. 1 maart 1698 het volgende is vermeld:
De ouders van Jacob Bourboom en Heiltje Hackforts hebben op 21-2-1660 in erfkoop verkocht aan Derck Bourboom en Gertjen Dois een hofstede te Waverlo (vermeld werd: ‘de kopers wonen er nu nog!’). Op 1 maart 1698 worden Herbert, Johan en Margarita genoemd als kinderen en erfgenamen van Jacob Bourboom en Heiltje Hacforts.
Uit het huwelijk van Jacob en Heijltje (Hilleke) werd Derk Boerboom geboren. Derk trouwde op 26 september 1658 voor de protestantse kerk in Didam met Gertjen Jansen (Deuijs), dochter van Jan Deuijs uit Didam. Vermeld is dat Derck Bourboom en Gritje Dois de volgende kinderen hebben: Jacob, Willem, Derck, zus Hendersken en Evert. In de akte d.d. 1 maart 1698 verklaart Gertjen Dois, weduwe van Derck Bourboom, geld schuldig te zijn aan Maragarita Bourboom, dochter van Jacob Bourboom in ’t Hagendoorntje. Derck Bourboom is dus voor 1 maart 1698 overleden.
V.3. BOERBOOM Derck, * ca. 1643, (Gertjen) DOIS (+ 1-12-1727 (Didam), dochter van Jan Dois) op 26-9-1658 te Didam
Uit dit huwelijk:
Op 3 april 1760 werd in Wehl dus Wilhelm Boerboom, zoon van Derk en Gertjen geboren. Uit het tweede huwelijk van Wilhelm met Gritje Tonnissen ‘van Oud Zevenaar’ werd op 7 februari 1712 in Didam Theodorus (Derck) Bourboom geboren.
VI.1. BOERBOOM Wilhelm, * 3-4-1670 (Wehl, doopgetuige: Hillena Boerboom), + na 1704, eerste keer getrouwd met Neuleke BODDE (dochter van Reijnder Bodde) te Didam op 19-11-1698 pc (Neuleke overlijdt op 3 april 1704) en tweede keer getrouwd met Gritje TONNISSEN te Didam op 4 oktober 1705 pc
Uit het tweede huwelijk:
Theodorus (Derck) Bourboom trouwde met Catharina Kragten op 15 november 1750 voor de Rooms-katholieke kerk in Didam. Aangezien huwelijken alleen officieel waren indien deze werden gesloten in de Protestant-christelijke kerk, werd ook getrouwd voor de PC kerk op 29 december 1750.
Rond het begin van de 80-jarige oorlog (1568) werden door stadhouder Jan van Nassau in de steden katholieke magistraten vervangen door protestantse. Op 29 januari 1582 werd in Gelderland elke andere dan de gereformeerde religie verboden. Huwelijken moesten worden gesloten voor de gereformeerde predikant, anders werden zij niet erkend; kinderen werden dan beschouwd als buitenechtelijk en misten het erfrecht. Hun ouders liepen kans zwaar beboet te worden. Ook was het verplicht kinderen in de gereformeerde kerk te laten dopen. Tot 1795 hielden de katholieken in het Gelderse deel van de Liemers zich aan het voorschrift, behalve tijdens de Franse bezetting van 1672-1674, toen de Fransen de meeste kerken weer ter beschikking hadden gesteld van de katholieken. De meeste katholieken beschouwden het trouwen in de gereformeerde kerk als een ‘burgerlijke formaliteit’; zij trouwden ook voor een katholieke geestelijke.
VII.1. BOERBOOM Theodorus/Derck, * 7-2-1712 (Didam, doopgetuigen: Derk Doijs, Anna Bosmans) getrouwd met Catharina KRAGTEN (dochter van Jan Craghten van Etten) te Didam op 15-11-1750 rk en 29-12-1750 pc (trouwgetuigen Joannes Schut, Gertrudis Wessels)
Uit dit huwelijk:
Jacob Boerboom, geboren op 7 oktober 1765 en zoon uit het huwelijk van Theodorus en Catharina, was timmerman van beroep toen hij trouwde met Johanna Rasing, dochter van Gerardus Rasing en Gerritje Menting. Uit de Kadastrale Atlas Gelderland 1832 (zie afbeelding) blijkt dat ene Jacob Boerboom (dezelfde?) in 1832 de volgende gronden bezit:
| Sectie | Nummer | Omschrijving | Oppervlakte (hectare, are, centi-are) |
| H | 318 | tuin | 0.14.30 |
| H | 319 | weiland | 0.03.60 |
| H | 320 | huis en erf | 0.04.40 |
| H | 321 | bouwland | 0.56.00 |
| K | 739 | bouwland | 0.15.10 |
Sectie H werd ‘den Bosch’ genoemd, en sectie K was ‘het Dorp’.
De genoemde percelen in de sectie H waren gelegen direct oostelijk van het tegenwoordige café ‘De Plok’. Deze buurtschap werd het Hagendoorntje genoemd.
De naam Hagendoorntje is waarschijnlijk genoemd naar de doornheg op de boswal van Waverlo, een kasteel dat iets ten Noordwesten van het Hagendoorntje was gelegen (Toponomie van Didam, Tinneveld en Blok, Amsterdam 1973). Zie bijgevoegde kaartje uit de Kadastrale Atlas Gelderland 1832.
Op een kaart uit de historisch atlas van Achterhoek, Liemers en Rijk van Nijmegen (plusminus 1843-1845, schaal 1:25.000) van uitgeverij Nieuwland komt de benaming Hagendoorntje ook voor.
VIII.8. BOERBOOM Jacob, * 7-10-1765 (Didam, doopgetuigen: Joannes Kraght, Joanna Boerbooms), + 14-3-1843 (Didam 178) getrouwd met Johanna RASING (dochter van Gerardus Rasing en Gerritje Menting of Jan Rasing en Margaretha Jansen), + 22-5-1826 (Didam 145) te Didam op 15-7-1766
Uit dit huwelijk:
Een dochter van Jacob en Johanna, Catharina Boerboom werd geboren in Didam op 23 oktober 1803. Catharina kreeg op 27-jarige leeftijd een zoon, Jacobus Boerboom. Jacobus kreeg de achternaam van zijn moeder, hetgeen betekende dat hij (toen) een buitenechtelijk kind was. Uit verdere gegevens blijkt dat ze (later?) getrouwd is geweest met Gerrit Boekhorst.
Moeder Catharina had het financieel nogal moeilijk. In ‘de Liemers van Nol Tinneveld’ wordt zij genoemd als een van de mensen uit Didam die naar Ommerschans werden gestuurd. Catharina Boerboom werd in 1845 in Utrecht betrapt op bedelen (waarschijnlijk samen met Maria Peters). De gemeente Utrecht stuurde haar naar Ommerschans.
IX.2. BOERBOOM Catharina, * 23-10-1803 (Didam, doopgetuigen: Geardus Klabbers, Grietjen Boerboom), + 17-9-1893 (Didam E) getrouwd met Gerrit BOEKHORST (+ voor 1893) te Didam
Jacobus Boerboom, zoon van Catharina, was dagloner toen hij op 15 oktober 1855 trouwde met Johanna van Wessel.
X.1. BOERBOOM Jacobus, * 9-12-1830 (Didam). +9-1-1903 (Didam E) getrouwd met Johanna VAN WESSEL (*1833, Didam, + na 1903, dochter van Arnoldus van Wessel en Johanna Lenting) te Didam op 15-10-1855 pc en 16-10-1855 bs en 16-10-1855 rk
Uit dit huwelijk:
Uit dit huwelijk werd een zoon geboren die werd genoemd naar zijn vader: Jacobus Boerboom. Op 28 jarige leeftijd trouwde deze metselaar met Maria Bartels uit Wehl.
XI.2 BOERBOOM Jacobus, * 1-2-1859 (Didam Holthuizen, doopgetuigen: Henricus van Wessel, Joanna Lenting) getrouwd met Maria BARTELS (* 20-1-1859 (Wehl), + 2-3-1928 (Didam), dochter van Antoon Bartels en Aleida Frutel) te Didam op 14-2-1887 bs
Uit dit huwelijk:
Jacobus Boerboom kreeg op 36-jarige leeftijd een zoon, genaamd Theodorus Johannes Boerboom.
XII.6 BOERBOOM Theodorus Johannes, * 18-7-1895 (Didam), + 1-4-1972 (Zevenaar), grondwerker/metselaar getrouwd met Hendrika Christina WOLTERS (* 28-8-1897, + 26-6-1969 (Zevenaar), dochter van Martinus Wolters, arbeider, en Hendrika Justina Buser) te Didam op 19-12-1919
Theodorus trouwde op 24 jarige leeftijd met Hendrika Christina Wolters, en werkte toen als grondwerker. Het betrof een zogenaamd ‘dubbelhuwelijk’; op dezelfde dag (19 december 1919) trouwden ook Gradus Wolters en Tonia Boerboom.
Uit overlevering is bekend dat Theodorus Johannes Boerboom werkte later in de bouw als metselaar en stucadoor. Zijn broer Toon kreeg het eens aan de stok met de grensbewaking. Hij smokkelde chocolade over de grens en werd opgepakt. Dit leverde hem een bijnaam op, die bij de oudere Didammers nog steeds bekend is: Teuntje Kwatta.
Theodorus Johannes Boerboom verhuisde in de zomer van 1927 van de Hogenend (in een huis aan het zandpad achter de ‘botterfabriek’, ter hoogte van de huidige Hogenendseweg) naar het Mager end (nummer A104). Het Mager end was de volksnaam voor het deel van de Weemstraat dat tegenwoordig Hoofdstraat heet. De Weemstraat liep vroeger van Loil naar De Heegh. De herkomst van de naam ‘Mager End’ is ten dele bekend (Toponomie van Didam, A. Tinneveld, 1973): de naam End duidt op het einde van het dorp of op het einde van het Didamse Veld.
In de oorlogstijd maakte men op het Mager End moeilijke tijden door. Men was er bijvoorbeeld getuige van een bombardement waarbij achter zijn huis drie slachtoffers vielen. Dit betrof het bombardement op 24 maart 1945, toen enkele vliegtuigen vanuit de richting van de molen van Strijbosch kwamen en circa 30 bommen afwierpen(OVD, jaargang 4 nummer 2, 1990). Granaatscherven kwamen onder andere terecht in het huis van Boerboom (aan de huidige Hoofdstraat).
Theodorus Johannes Boerboom (generatie XII.6) en Hendrika Christina Wolters zijn de grootouders van de auteur. Vanuit het oogpunt van bescherming van privacy worden door de werkgroep recentere gegevens van deze stamboom niet gepubliceerd. Nadere gegevens kunnen bij de auteur worden opgevraagd.
De Werkgroep Genealogie van de OVD:
en Geert van de Kemp voor de gegevens van de oudste generaties Boerboom.